Weird Science

C∕2022 E3 (ZTF)

English ver­sion is here

C/2022 E3 (ZTF) to kometa dłu­go­o­kre­sowa, odkryta 2 marca 2022 roku w ramach prze­glądu nieba pro­wa­dzo­nego przez Zwicky Tran­sient Faci­lity. Jej sza­co­wany okres obiegu wokół Słońca wynosi około 50 tysięcy lat. Warto zwrócić uwagę, że wyniki pomia­rów para­me­trów orbi­tal­nych tego obiektu pozwa­lają też na inter­pre­ta­cję, że jest to kometa jed­no­po­ja­wie­niowa i nie wróci ona już nigdy w rejony bli­skie Słońcu.

Począt­kowo obiekt skla­sy­fi­ko­wano jako pla­ne­to­idę, jed­nak dal­sze obser­wa­cje wyka­zały obec­ność skon­den­so­wa­nej komy, co jed­no­znacz­nie potwier­dziło jego kome­tarną naturę. Jasność obiektu w naj­bar­dziej sprzy­ja­jącym momen­cie wzro­sła do około 5m, co umożl­i­wiło jego obser­wa­cję za pomocą lor­netki, a w korzyst­nych warun­kach także nieu­zbro­jo­nym okiem.

Obser­wa­cje

08.02.2023, około godziny 20:00 – Jaworzno
Warunki: miej­skie, silne zanie­czysz­cze­nie świa­tłem

W cza­sie obser­wa­cji kometa mijała na sfe­rze nie­bie­skim jotę Woźn­icy ι Auri­gae, czyli gwiazdę o nazwie wła­snej Has­sa­leh lub Al Kab.

Sza­cuje się, że jądro komety ma około 1 kilo­metr śred­nicy i wyko­nuje obrót wokół wła­snej osi co 8,5–8,7 godziny. War­ko­cze pyłowy i gazowy komety roz­ciągały się na miliony kilo­me­trów.

Zie­lona barwa komety widoczna na niek­tórych zdjęciach (na powyższej foto­gra­fii nie­zau­wa­żalna) praw­do­po­dob­nie wynika z obec­no­ści dwu­a­to­mo­wego węgla, skon­cen­tro­wa­nego głów­nie w rejo­nie głowy komety. Wzbu­dzona pro­mie­nio­wa­niem ultra­fio­le­to­wym Słońca cząsteczka C2 świeci przede wszyst­kim w pod­czer­wieni, lecz jej stan try­ple­towy emi­tuje także świa­tło o dłu­go­ści fali 518 nm, a więc w zakre­sie zie­leni. Cząsteczka ta pow­staje w wyniku foto­lizy związ­ków orga­nicz­nych ulat­nia­jących się z jądra komety, a następ­nie ulega roz­kła­dowi. W efek­cie zie­lona poświata poja­wia się w gło­wie komety, ale nie w jej ogo­nie.

Kometa osiągnęła pery­he­lium 12 stycz­nia 2023 roku, zbli­ża­jąc się do Słońca na odle­głość 1,11 jed­nostki astro­no­micz­nej (166 milio­nów km). Naj­bliższe podej­ście do Ziemi nastąpiło 1 lutego 2023 roku, kiedy obiekt zna­lazł się w odle­gło­ści 0,28 jed­nostki astro­no­micz­nej (42 miliony km) od naszej pla­nety. Kometa osiągnęła jasność około 5 magni­tudo, dzięki czemu była widoczna gołym okiem pod ciem­nym, bezk­sięży­co­wym nie­bem.

Poza kometą, na foto­gra­fii można zau­wa­żyć kilka innych inte­re­su­jących obiek­tów. Gro­mada otwarta M38, licząca kil­ka­set mło­dych gwiazd leży około 4 200 lat świetl­nych od Ziemi. Nieco wyżej na foto­gra­fii o dłuższym cza­sie naświe­tla­nia mogli­by­śmy zau­wa­żyć mgła­wicę reflek­syjną IC 1778, a w cen­tral­nej czę­ści kadru emi­sjno-reflek­syjną IC 405 oświe­tlaną przez gwiazdę AE Auri­gae. NGC 1893 jest nie­wielką gro­madą otwartą.

Para­me­try foto­gra­fii 1:

  • Canon EOS 60D
  • Czas eks­po­zy­cji: 60s
  • ISO: 1000
  • Obiek­tyw: typu zoom
  • Prze­słona: f/4

Lite­ra­tura dodat­kowa:

Marek Ples

Aa