M27 - Mgławica Hantle
| English version is here |
Mgławica Hantle, znana również pod nazwą M27, to jeden z najbardziej fascynujących obiektów na nocnym niebie. Znajduje się w gwiazdozbiorze Liska Vulpecula, na tle bogatej w gwiazdy Drogi Mlecznej. Jako mgławica planetarna, stanowi wyjątkowy przykład końcowego stadium życia gwiazdy podobnej do Słońca. Jest położona w odległości około 1360 lat świetlnych od Ziemi, a jej spektakularny wygląd przypomina najwyraźniej kształtem hantle do ćwiczeń, stąd jej popularna nazwa. Czasami bywa też nazywana Chinką.
Dodam, że w Katalogu figuruje też inna mgławica nazwana w podobny sposób, z tą jednak różnicą, że są to Małe Hantle M76.
Obserwacje
27.07.2022, około godziny 23:00 - Jaworzno, ogród
warunki miejskie, wysoki poziom zanieczyszczenia światłem
Pierwsze, samodzielne obserwacje mgławicy Hantle przeprowadzone w lipcu 2022 roku dostarczyły cennych, choć nie do końca satysfakcjonujących rezultatów. Oprócz miejskiego zanieczyszczenia światłem, warunki atmosferyczne w tamtym okresie pozostawiały wiele do życzenia, głównie przez okazjonalne zachmurzenie. Te czynniki znacząco ograniczały czas zbierania materiału, co skutkowało mniej wyrazistym obrazem mgławicy i utrudniło rejestrację drobnych detali.
Mimo tych wyzwań, pierwsza sesja obserwacyjna umożliwiła zdobycie cennego doświadczenia i posłużyła mi jako kolejna inspiracja do doskonalenia metod rejestracji obrazu.
Obserwacje
04.08.2024, około godziny 24:00 - Katowice
warunki miejskie, bardzo wysoki poziom zanieczyszczenia światłem
Nowsza obserwacja z sierpnia 2024 roku została przeprowadzona przy znacznie korzystniejszych warunkach atmosferycznych. Pomimo miejskiego otoczenia, niebo było wyraźnie czystsze dzięki stabilniejszej atmosferze, niższej wilgotności i minimalnemu zachmurzeniu. Te korzystne warunki, wcale nie tak często zdarzające się w lecie, pozwoliły na rejestrację obrazu mgławicy o znacznie lepszym kontraście i bogatszych detalach.
Obserwacje te podkreślają, jak kluczowe dla jakości fotografii astronomicznych są optymalne warunki atmosferyczne. Stosując odpowiednie filtrowanie światła i obróbkę sygnału można w dużej mierze wyeliminować wpływ zanieczyszczenia światłem miejskim.
Parametry fotografii 1:
- sumaryczny czas ekspozycji: 20 minut (stack 40 klatek RAW po 30s, z wykorzystaniem odpowiedniej ilości klatek typu dark, bias i flat)
- ISO: 1600
- teleskop w systemie Maksutowa (100/1400), ekspozycja w ognisku głównym
- zastosowano filtr, pozwalający na zmniejszenie wpływu sztucznego zanieczyszczenia światłem i świecenia atmosfery
- statyw: głowica paralaktyczna z prowadzeniem w osi rektascencji, wyjustowana metodą dryfową z wykorzystaniem sterownika własnej konstrukcji.
Parametry fotografii 2:
- sumaryczny czas ekspozycji: 50 minut (stack 50 klatek RAW po 60s, z wykorzystaniem odpowiedniej ilości klatek typu dark, bias i flat)
- ISO: 1600
- teleskop w systemie Maksutowa (100/1400), ekspozycja w ognisku głównym
- zastosowano filtr, pozwalający na zmniejszenie wpływu sztucznego zanieczyszczenia światłem i świecenia atmosfery
- statyw: głowica paralaktyczna z prowadzeniem w osi rektascencji, wyjustowana metodą dryfową z wykorzystaniem sterownika własnej konstrukcji.
Literatura dodatkowa:
- Desselberger J., Kalendarz astronomiczny. Letnio-jesienne mgławice, Urania – Postępy Astronomii, 2015, 4(778), str. 56
- O'Dell C. R., Balick B., Hajian A. R., Henney W. J., et al., Knots in Nearby Planetary Nebulae, Astronomical Journal, 2002, 123(6), str. 3329–3347
- Benedict G. Fritz, McArthur B. E., Fredrick L. W., Harrison T. E., et al., Astrometry with The Hubble Space Telescope: A Parallax of the Central Star of the Planetary Nebula NGC 6853, Astronomical Journal, 2003, 126(5), str. 2549–2556
Marek Ples